Jij bent gezegend!

Komende drie zondagen ga ik preken over zegenen. ‘Jij bent gezegend! Over zegenen en tot zegen zijn’. Ik maakte deze keuze toen ik op www.PreekWijzer.nl zag dat daar een aantal preekschetsen zouden worden aangeboden rond dit thema. En ik had zelf nog niet rond waarover ik wilde preken op de laatste drie zondagen voorafgaand aan de start van het kerkelijke seizoen op zondag 6 september (vanaf dan zal het gaan over: Verlangen naar het goede leven).

Zegen. Wie verlangt daar niet naar? Anselm Grün schrijft in zijn boekje ‘Jij bent een zegen’ (ik geef het even wat vrij weer):

De zegen raakt bij mensen een snaar van diep verlangen. We verlangen ernaar te worden gezegend. Maar we ontdekken ook dat we zelf  kunnen en mogen zegenen.

Veel mensen zijn beschroomd om anderen te zegenen. Ze denken dat alleen een pastor dat mag doen. Maar dat is niet zo: elke christen is gerechtigd om te zegenen. En elk christen is, als een mens die door God is gezegend, ook een zegen voor anderen.

Ik preekte al wel eerder over zegenen, in de Haarlemse tijd (in 2007). Toen leidde ik een langere prekenserie (‘Hij zegent je. Gods zegen ontvangen om een zegen te zijn’) zo in:

Een directe aanleiding daarvoor ligt in mijn eigen verlangen om stil te staan bij wat er aan het einde
van de kerkdienst eigenlijk gebeurt. We ontvangen dan als gemeente de zegen van de Heer.

De zegen als omhelzing
Alweer een aantal jaren geleden heb ik – zonder dat daar een heel bewust denkproces aan vooraf is gegaan – de gewoonte gevormd om de slotzegen te introduceren met woorden van deze strekking: ‘De drie-enige God omhelst u met zijn zegenende armen.’ Daarmee heb ik de zegen in verband gebracht met een omhelzing: een intieme en liefdevolle aanraking door onze God, die een God van verbondenheid is. Ook maak ik daarbij met beide armen een zegenend gebaar waarin die omhelzing tot uitdrukking komt. Waarom doe ik dat? Waarom vind ik het belangrijk om het zo te doen? Waarom probeer ik zo extra nadruk te leggen op het ontvangen van Gods zegenende aanwezigheid? Reden genoeg voor mezelf om me te verdiepen in de betekenis van de zegen: de zegenwoorden die gesproken worden en het zegengebaar dat gemaakt wordt.

Verlangen naar meer
Daarnaast lijkt er in de kerken een grotere behoefte te zijn ontstaan aan rituelen (liturgisch of persoonlijk) die het ervaren van Gods aanwezigheid meer tastbaar en ervaarbaar maken. Zo schrijft de christelijk-gereformeerde ds. Michael Mulder in het boek Meer dan genoeg. Het verlangen naar meer van de Geest in een hoofdstuk met de titel ‘Een zegen ontvangen, een zegen geven. Elkaar de handen opleggen?’ onder andere het volgende (blz. 113): “Er is bij velen vandaag een groot verlangen om het geloof op een rijkere manier te beleven. Volgens verschillende christenen kan vandaag hierin de bijbelse kennis van het zegenen helpen. Volgens hen liggen hier mogelijkheden om beter in te gaan op de geestelijke nood die we bij velen waarnemen in onze tijd. Wanneer we elkaar tastbaar de handen opleggen en hoorbaar de zegen toespreken, wordt het beleven van het geloof direct concreter en rijker. De vraag klinkt: hebben we als kerken de rijkdom van de zegen niet te veel veronachtzaamd?”

Elkaar tot een zegen zijn
Mijn hoop en mijn verlangen is dat de heilige Geest de prekenserie zal gebruiken om in onze gemeente een dieper inzicht in en een verdiepte ervaring van Gods zegen te laten groeien. Je zou kunnen zeggen dat ik deze prekenserie houd ‘op hoop van zegen’: geen wankele hoop, maar een hoop die gegrond is in de beloften van God en in Christus.

De prekenserie van drie preken gaat er nu zo uit zien:

    JIJ BENT GEZEGEND!Over zegenen en tot zegen zijn 

1. De HEER zegent je (Numeri 6:24-26) – 16 augustus 10.00 uur
2. De Drie-enige omhelst je (2 Korintiërs 13:13) – 23 augustus 10.00 uur
3. Hij maakt je tot en bron van zegen (Genesis 12:2) – 30 augustus 10.00 uur